.jpg)
Гальшанскі замак
Гальшанскі замак натхніў вядомага беларускага пісьменніка Уладзіміра Караткевіча на стварэнне знакамітага рамана «Чорны замак Альшанскі». Калісьці гэты замак, пабудаваны для падканцлера Вялікага княства Літоўскага Паўла Стэфана Сапегі ў традыцыях рэнесансу і маньерызму, лічыўся адным з найпрыгажэйшых у Рэчы Паспалітай. У XVII ст. замак перайшоў да іншых уладальнікаў і пасля часта мяняў гаспадароў. У часы Паўночнай вайны ў пачатку XVIII ст. ён быў моцна пашкоджаны, аднак заставаўся жылым аж да 1939 г. У савецкі час з цэглы замка будавалі новыя будынкі ў вёсцы. Руіны замка маюць статус дзяржаўнага помніка. Яшчэ адна славутасць Гальшан, касцёл святога Яна Хрысціцеля, — цудоўны ўзор архітэктуры барока.
Крэўскі замак быў пабудаваны паміж 1338 і 1345 гг. па загадзе вялікага князя літоўскага Альгерда. У 1385 г. у замку быў падпісаны акт Крэўскай уніі — дагавор аб саюзе Вялікага княства Літоўскага і Польскага каралеўства. Гэты гістарычны дакумент паўплываў на лёсы ўсіх еўрапейскіх дзяржаў. Крэўскі замак — удзельнік і сведка Першай сусветнай вайны. У адной з разбураных вежаў замка да гэтага часу можна ўбачыць жалезную арматуру і бетонныя пліты. У ходзе ваенных дзеянняў замак апынуўся ў руках немцаў. Каб дабрацца да непрыяцеля, расійская артылерыя вымушана была расстраляць замак.
Навагрудскі замак
Навагрудак — адзін з самых старажытных беларускіх гарадоў. Першая пісьмовая згадка пра яго ў летапісах адносіцца да 1044 г. і звязана з паходам вялікага князя кіеўскага Яраслава Мудрага на Літву. У XIII ст. Навагрудак становіцца сталіцай Вялікага княства Літоўскага. Пасля пераносу сталіцы ў Вільню (1323) Навагрудак працягвае іграць важную ролю як абарончы фарпост ВКЛ. Старажытны цэнтр Наваградка — замак. У пачатку XI ст. на гэтым месцы паўсталі драўляныя ўмацаванні. У канцы XIV ст. з'явілася першая каменная вежа — Шчытоўка, якая дайшла да нашых дзён у руінах. Да пачатку XVI ст. Навагрудскі замак меў сем каменных вежаў і быў самым магутным у ВКЛ. Ён неаднаразова вытрымліваў аблогі крыжакоў, мангола-татараў і галіцка-валынскіх князёў. Падчас Паўночнай вайны (1700-1721) замкавыя збудаванні былі разбураны. Сілуэт ацалелай вежы Шчытоўкі — адзін з вядомых сімвалаў Беларусі.
З 2000 г. ля падножжа замка ў Наваградку праводзяцца фестывалі сярэднявечнай культуры і рыцарскія турніры.
Жыровіцкі манастыр
Нацыянальны набытак Беларусі, месца дзіўнай гісторыі і духоўнай сілы, мясціна, дзе вось ужо шматлікія стагоддзі захоўваецца легендарная святыня — Жыровіцкі абраз Божай Маці — усё гэта Свята-Успенскі Жыровіцкі стаўрапігіяльны мужчынскі манастыр, які знаходзіцца ў Слонімскім раёне.
Жыровіцкі абраз шырока вядомы не толькі як цудатворны вобраз, але і як унікальная мастацкая, гісторыка-культурная з'ява. Яна шануецца і праваслаўнымі вернікамі, і каталікамі, уваходзіць у спіс 100 самых значных праваслаўных абразоў свету. Гэта самая маленькая з шануемых Багародзічных ікон — авальны кавалачак яспісу (5,6 на 4,4 см) з рэльефнай выявай Багародзіцы з немаўлём на руках. І менавіта з гэтай святыняй, здабытай вясной 1470 года сярод шырокіх лясоў ва ўладаньнях скарбніка ВКЛ шляхцiча Солтана ў Жыровічах, непарыўна звязана гісторыя Свята-Успенскага манастыра. Комплекс з'яўляецца адным з самых маштабных архітэктурных ансамбляў XVII-XVIII стагоддзяў на тэрыторыі краіны. За многія стагоддзі ён ні разу не зачыняўся, і ў нашы дні ў знакамітую мясціну прыязджаюць тысячы паломнікаў і турыстаў.
Мірскі замак — сапраўдны брыльянт у замкавай кароне Беларусі. Рэзідэнцыя вядомага роду Радзівілаў, занесеная ў Спіс сусветнай спадчыны ЮНЕСКА, з'яўляецца выдатным прыкладам абарончага дойлідства XVI-XVII стагоддзяў. Сёння ў сценах замка завершана рэканструкцыя, тут размяшчаюцца музейныя экспазіцыі і адзіны ў краіне замкавы гатэль.